1. Wat is het doel van de enquête?
Enquêtes worden gehouden om inzichten te verzamelen. De antwoorden op de vragen is de informatie, maar de combinatie ervan na analyse levert de inzichten op. Het allerbelangrijkste is om exact vast te stellen welke informatie van welke doelgroep verkregen moet worden. Deze informatie wordt vervolgens geanalyseerd om inzichten te verzamelen.
Het bepalen van het exacte doel van de enquête is als het richten van een telescoop. Als dit niet heel precies wordt gedaan komt het doel (of sterrenstelsel) nooit in beeld.
2. Wat is precies de doelgroep?
Na het doel wordt de doelgroep bepaald. Het is belangrijk om te onthouden dat het uiteindelijk altijd mensen zijn die de enquête invullen. Zelfs als de doelgroep bedrijven zijn is het uiteindelijk een persoon werkzaam bij (of eigenaar van) dat bedrijf dat de enquête invult.
De selectie van de doelgroep is op basis van demografische kenmerken.
- Geslacht
- Geboortejaar (geen leeftijd, aangezien dit jaarlijks veranderd en bij periodiek terugkerende onderzoeken de resultaten dan niet meer vergelijkbaar zijn).
- Locatie (land, provincie, stad, postcode)
- Hoogst afgeronde opleiding
- Inkomenssituatie (studerend, loondienst, ZZP, ondernemer etc)
- Netto (gezins)inkomen
- Afkomst (geboorteland, geboorteland ouders)
- Relatiestatus & gezinssamenstelling
Daarnaast is het uiteraard mogelijk om te selecteren op zaken die periodiek veranderen. Bijvoorbeeld de type mobiele telefoon die mensen op dat moment gebruiken of het merk auto dat ze rijden. Dit kan het gemakkelijkste gedaan worden met filtervragen die aan het begin van de vragenlijst gesteld worden. Op basis van het gegeven antwoord worden respondenten dat wel of niet verder geleid in de vragenlijst.
Het voordeel hiervan is dat dan gelijk inzichtelijk wordt hoe de specifieke doelgroep op dat moment zich verhoudt tot de algemene populatie. Bij voorbeeld het percentage iPhone gebruikers ten opzichte van alle mobiele telefoonbezitters.
3. Hoeveel ingevulde enquêtes zijn er nodig?
Voordat het gewenst aantal ingevulde enquêtes wordt bepaald is het verstandig om eerst te kijken hoeveel respondenten uit de doelgroep er totaal beschikbaar zijn. Bestaat de totale doelgroep uit bijvoorbeeld 1.000 collega’s dan is het niet reëel om te verwachten dat er 1.000 ingevulde vragenlijsten terugkomen.
Indien de omvang van de doelgroep niet bekend is (20.000 respondenten of meer) dan is voor een goede steekproef op basis van de 95% standaarddeviatie 384 ingevulde vragenlijst de standaard.
4. Hoe is de doelgroep te bereiken?
Er zijn in feite vijf type respondenten, elke met voor- en nadelen.
Type 1. Respondenten uit het eigen sociale netwerk. 
Dit zijn familie, vrienden en kennissen.
Voordeel: relatief hoge respons op basis gunfactor.
Nadeel: zijn de antwoorden wel kritisch genoeg of geven de respondenten door de sociale band enkel sociaal wenselijke antwoorden?
Type 2. Respondenten uit eigen zakelijke netwerk.
Dit zijn collega’s, klanten en opdrachtnemers.
Voordeel: bij een goede relatie met deze doelgroep is de respons hoog.
Nadeel: zonder anonimiteit is de kans op een gebrek aan kritische antwoorden aanwezig.
Type 3. Respondenten uit een derden netwerk
Dit zijn respondenten uit het netwerk van bijvoorbeeld een opdrachtgever. Is er voor het project een specifieke doelgroep nodig? Dan zijn fanclubs, hobbyclubs of belangenverenigingen goede bronnen voor deze respondenten.
Voordeel: indien het doel van de enquête aansluit bij de interesses of belangen van de respondenten is de respons op basis van welwillendheid hoog.
Nadeel: de hobbyclub of belangenvereniging vraagt vaak een gunst, bijvoorbeeld het delen van de onderzoeksdata.
Type 4. Respondenten buiten eigen of derden netwerk
Dit zijn respondenten die bijvoorbeeld willekeurig op straat worden aangesproken.
Voordeel: bij locatiegebonden onderzoeken (in bijvoorbeeld winkelstraten) is de doelgroep gemakkelijk te vinden.
Nadeel: het is zeer arbeidsintensief om voldoende respons te behalen.
Type 5. Respondenten van databasepartijen
Dit zijn respondenten die zich in het verleden vrijwillig hebben ingeschreven bij online databases zoals RespondentenDatabase.nl. Deze
Voordeel: de benodigde respons is gemakkelijk te behalen.
Nadeel: er zitten kosten aan verbonden, afhankelijk van de doelgroep en de invultijd van de enquête.
5. Hoe worden de respondenten overgehaald om de informatie te delen?
Respondenten hebben 168 uur in een week zitten die gevuld zijn met werk, studie, vrijetijdsbestedingen en slaap. Het is de truc om de respondent over te halen om een klein beetje van deze tijd in te wisselen om de enquête in te vullen.
De gunfactor en sympathie zijn een belangrijke factor hierin. Het doel van de enquête dient bij de introductie te worden verteld op een dusdanige wijze dat de respondent nieuwsgierig wordt of de onderzoeker 5 minuten van zijn of haar tijd gunt.
Indien dit lastig is kan ook de (kans op) een beloning als trigger werken. De loting van tegoedbonnen of een kleine vergoeding kunnen respondenten ook overhalen om de enquête in te vullen. Bij respondenten die worden ingekocht vanuit een database zit de beloning al in de inkoopprijs.
Dan nu starten.
Met bovenstaande vragen goed uitgewerkt kan begonnen worden met het opstellen van de vragen en bouwen van de enquête.
Bouw direct een eigen enquête. EnquêteTools is gratis beschikbaar voor onbeperkt gebruik.
Extra uitgebreidere functies nodig? Voor eenmalig € 14,95 (excl. btw) komen ook alle Premium functies beschikbaar.
